Published on Mayıs 6th, 2023
0Üç devrimci anılıyor: Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan 51 yıl önce bugün idam edildi
68 devrimci gençlik hareketinin önderlerinden Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın idam edilişlerinin bugün 51’inci yılı. 9 Kasım 1971’de idama mahkum edilen devrimciler, 6 Mayıs 1972’de idam edildiler.
Deniz Gezmiş
Deniz Gezmiş, Ankara’nın Ayaş ilçesinde 27 Şubat 1947’de doğdu. Öğretmen bir ailenin çocuğu olarak çeşitli kentlerde ilk ve orta öğrenimini gördü. Liseyi İstanbul’da bitirdi.
1966’da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne giren Gezmiş, lise
yıllarında sol düşünceyle tanışmıştı ve 1965’te Türkiye İşçi Partisi’nin
(TİP) Üsküdar ilçesine üye oldu. 30 Ocak 1968’de Hukuk Fakültesi’nde
Devrimci Hukukçular Örgütü’nü kuran Gezmiş, 12 Haziran 1968’de İstanbul
Üniversitesi’nin işgal edilmesine önderlik etti.
İstanbul’a gelen 6. Filo’yu protesto eylemlerinde yer alan Gezmiş, 30
Temmuz’da bu eylemlerden dolayı tutuklandı ve 20 Eylül’de serbest
bırakıldı. 1 Kasım 1968’de Samsun’dan İstanbul’a Mustafa Kemal
Yürüyüşü’nü düzenledi.
1969 Haziranı’nda Filistin’e giderek Eylül’e kadar Filistin gerilla kamplarında kalan Gezmiş, 20 Aralık 1969’da yakalandı ve Cihan Alptekin’le birlikte 18 Eylül 1970’e kadar tutuklu kaldı. Daha sonra Sinan Cemgil ve Hüseyin İnan’la birlikte Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu’nu (THKO) kurdu. 4 Mart 1971’de dört ABD’li erin kaçırılması eyleminde bulunan Gezmiş, erlerin serbest bırakılmasından sonra Sivas’ın Şarkışla ilçesinin Gemerek nahiyesinde Yusuf Aslan’la birlikte yakalandı.
9 Ekim 1971’de idam cezasına çarptırılan Gezmiş, 6 Mayıs 1972’de idam edildi.
Hüseyin İnan
Hüseyin İnan, 1949’da Kayseri’nin Sarız ilçesine bağlı Bozhöyük köyünde doğdu. İlk ve orta okulu Sarız’da, liseyi Kayseri’de okudu.
1966’da ODTÜ İdari Bilimler Bölümü’ne kayıt oldu. 1968’de TİP ve daha sonra Milli Demokratik Devrim (MDD) içindeki ayrılıklarda, giderek belirginleşen illegal ve dar örgütçülük fikri etrafında çekirdek bir grup oluşturup, kır gerillası yoluyla anti-emperyalist mücadele verme fikrini geliştirmeye çalıştı. Özellikle ODTÜ kökenli olan ve temelini İnan’ın attığı bu grup daha sonra, THKO’nun çekirdek kadrosunu oluşturacaktı.
14 Ekim 1969’da Filistin Kurtuluş Örgütü’nün El Fetih kamplarına gitti ve orada İsrail’e karşı savaştı. 1 Ocak 1971’de Türkiye İş Bankası Emek Şubesi soygunu, ABD askeri tesislerinin basılarak ABD’lilerin kaçırılması ve daha sonra dört Amerikalı’nın kaçırılması eylemlerinde yer aldı. 24 Mart 1971’de Kayseri’nin Pınarbaşı ilçesinde yakalanarak, 9 Kasım 1971’de Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan’la birlikte idama mahkum edildi.
6 Mayıs 1972’de idam edildi.
Yusuf Aslan
Yusuf Aslan, 1947’de Yozgat’ın bir köyünde doğdu. Ortaöğrenimini dindar ve anti-komünist eğilimlerle, gelenekçi önyargıların güçlü olduğu bir çevrede tamamladı.
1966’da ODTÜ’ye girdi. Bir yıla kalmadan ODTÜ Sosyalist Fikir
Kulübü’nün üyesi oldu, Dev-Genç içinde çalışmaya başladı. Bu dönemden
itibaren önce hazırlık okulunda, sonra da mühendislik fakültesinde
patlak veren boykotların ve hemen ardından ODTÜ işgalinin önde gelen
örgütçülerinden oldu. İlk yargılandığı eylem, ABD Büyükelçisi Commer’in
arabasının yakılmasıydı.
1969’da arkadaşlarıyla birlikte Filistin’e gitti. Burada helikopter ve
uçak pilotluğunu öğrendi. Traktörden helikoptere kadar her türlü aracı
büyük bir ustalıkla kullanıyordu.
1970 yılında kurulan THKO’nun kurucusu ve önderlerinden olan Yusuf Aslan, Deniz Gezmiş’le birlikte Nurhak’a dağdaki gerilla grubuna katılmaya giderken, Sivas Şarkışla’da yaralı olarak yakalandı. Sıkıyönetim mahkemelerinde yargılandı.
6 Mayıs 1972’de Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan’la birlikte idam edildi.
Sosyal medyada anma mesajları
Türkiye’de sol hareketin en önemli isimleri arasında yer alan Gezmiş, İnan ve Aslan, idam edilmelerinin 51’nci yılında da her yıl olduğu gibi anılıyor.
(Karınca)