Altılı masadan anayasa değişikliği önerisi: Grev hakkı ve Kürt sorunu metinde yok

Altılı masa “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği” önerisini açıkladı. Grev ve toplu sözleşme hakkının yer almadığı metinde Kürt sorununun çözümü için herhangi bir öneri getirilmedi.

Altılı masa “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği” önerisini duyurdu. Grev ve toplu sözleşme hakkına dair metinde herhangi bir ifade yer almazken, Kürt sorununun çözümü hakkında da herhangi öneri getirilmedi. Öneride antidemokratik seçim barajı da tamamen kaldırılmıyor, yüzde 3’e düşürülüyor.

Altı siyasi parti genel başkanının bir araya geldiği altılı masa, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği önerisini tanıtım toplantısı ile duyurdu. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ve Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal’ın bir araya geldiği altılı masa; Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi tanıtım toplantısını, Ankara Bilkent Otel’de gerçekleştirdi.

Metinde işçi ve emekçiler açısından eksik noktalar göze çarptı. Grev ve toplu sözleşme hakkına dair bir vurgu yer almadı. AKP döneminde 194 bin işçinin grevi yasaklanmıştı.

“Anayasa değişikliği ve cumhurbaşkanın yetkileri” bölümünde Millet İttifakı’nın nasıl bir tutum alacağı belirsiz kaldı. Metinde Kürt sorununun çözümüne dair de herhangi bir vurgu yer almadı. Antidemokratik seçim barajı da öneride tamamen kaldırılmadı. Teklifle barajın yüzde 3’e düşürülmesi öngörülüyor.

Altılı masanın Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem anayasa değişikliği toplantısı — Fotoğraf: Damla Kırmızıtaş/Evrensel

Toplantıda ilk olarak konuşan CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem, aş, iş ve ekmek demektir. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem, yolsuzluğun, yoksulluğun ve israfın sona ermesi demektir. Bizler, yeni bir yönetim anlayışı ve yeni bir siyaset kültürüyle, liyakatli kadrolarla ve istişareyle yarının Türkiye’sini hep birlikte inşa edeceğiz” diye konuştu.

“SEÇİM BARAJI YÜZDE 3’E DÜŞECEK”

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, değişiklik önerilerini sıralayarak şöyle konuştu:

“Seçim barajını yüzde 3’e düşüreceğiz. Yasama bağışıklığını güçlendireceğiz. Dokunulmazlıkların kaldırılması için üye tamsayının salt çoğunluğunu gerekli kılacağız. Kanun yapım süreçlerini demokratikleştireceğiz. Cumhurbaşkanı, milletlerarası bir sözleşmeden gece yarısı tek başına çıkma kararı veremeyecek. Cumhurbaşkanının kanunları veto etme yetkisine son verecek, bu yetkiyi geri gönderme yetkisi ile sınırlayacağız. Hükümet, başbakan ve bakanlar hakkında gensoru verme yetkisini tesis edeceğiz. Parlamentoların tarihsel bir kazanımı olan bütçe hakkının devredilmezliği ilkesini tesis edeceğiz. Meclis bünyesinde Kesin Hesap Komisyonu kuracağız. Komisyonunun başkanının ana muhalefet partisinden olmasını anayasada açıkça düzenleyeceğiz” dedi.

“CUMHURBAŞKANI BİR DÖNEM GÖREV YAPACAK”

Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Serhan Yücel de “Cumhurbaşkanlarının bir dönem ve 7 yıl için seçilebilmesini öneriyoruz. Seçilen Cumhurbaşkanı’nın varsa partisi ile ilişiğinin kesilmesini teklif ediyoruz. Cumhurbaşkanının kanunları veto yetkisini kaldırıyor, kendilerine sadece bir defaya mahsus geri gönderme hakkı tanıyan bir düzenleme yapıyoruz” dedi.

Yücel, cumhurbaşkanlarının görevini şöyle açıkladı:

“Cumhurbaşkanı, en çok milletvekiline sahip olan partiye hükümeti kurma görevi verecek, bakanlar, başbakan tarafından, TBMM üyeleri arasından veya ihtiyaç halinde milletvekilli seçilme yeterliğine sahip olan Türk vatandaşları arasından seçilecek. Başbakan ve Bakanlar bireysel ve kolektif olarak Meclise karşı sorumlu olacak. Bakanlar veya hükümet hakkında gensoru verilebilecek. Başbakan ve Bakanlara haklarındaki iddialar ile ilgili Meclis Soruşturması açılabilecek. Meclisin sevk kararı vermesi halinde ilgililer Yüce Divanda yargılanabilecek. Hükümetin kuruluşu basit çoğunluk, düşürülmesi ise salt çoğunluk ile gerçekleşecek ve hükümet krizlerini önlemek için yapıcı güvensizlik oyu aranacak.”

Yücel, cumhurbaşkanının ya da Bakanlar Kurulunun tek başına OHAL ilan etme yetkisi olmayacağını, bu kararın Bakanlar Kurulu toplantısıyla alınacağını söyledi. Yücel, OHAL rejiminin keyfi bir yönetime dönüşmesine engel olmak amacıyla bu konuda kararname çıkarma yetkisine son verileceğini söyledi.

“YARGIYA ATAMA TBMM’YE DEVREDİLECEK”

Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Serap Yazıcı da Hakimler ve Savcılar Kurulu hakkındaki değişiklikleri anlatırken “Her iki organın üyelerinin bir bölümünü seçme yetkisi, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne tanınarak bu organların demokratik meşruiyete dayanması sağlanmıştır. Hukuk devletinin gereği olarak her iki kurulun kararları yargı denetimine tabi kılınmıştır” dedi.

Yücel, Yüksek Seçim Kurulunun, Anayasanın Yüksek Mahkemeleri düzenleyen bölümüne aktarılacağını; iki daire ve bir Genel Kurul halinde çalışacağını da söyledi.

“SEÇİMLERDE YÜZDE 1 ALAN PARTİLERE MALİ YARDIM”

İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Uğur Poyraz, temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması olan 13. maddenin kenar başlığını temel hak ve hürriyetlerin üstünlüğü olarak değiştirmeyi hedeflediklerini söylerken, “Madde metnine hürriyetin esas sınırlamanın istisna olduğunu belirten düzenlemeyi ekliyoruz. Düşünce, kanaat ve ifade hürriyetini tek bir maddede düzenliyoruz. Hiç kimsenin düşüncelerinden ötürü ayrımcılığa tabi tutulamayacağını anayasal ilke olarak belirliyoruz” dedi.

Poyraz sosyal ve ekonomik haklar kısmına yeni haklar eklediklerini söyledi. Hayvan hakları konusunda da değişiklik önereceklerini söyledi. Poyraz “Devletin doğal hayatı ve hayvanları korumak ile hayvanlara yönelik eziyet ve kötü muamele yapılmaması için gereken tedbirleri alma görevi olduğunu belirtiyoruz” dedi.

Poyraz, milletvekili genel seçimlerinde geçerli oyların yüzde 1’ini alan partilere devletin mali yardımda bulunacağını ve bu yardımın dörtte birinin partiler arasında eşit olarak dağıtılacağını, geri kalan tutarın ise partilerin elde ettikleri oy oranına göre paylaştırılacağını söyledi.

YÖK YERİNE “ÜNİVERSİTELER ARASI KURUL”

Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kaya, Anayasa’nın 127. maddesinde bir değişiklik teklifi öngördüklerini söylerken “Bu değişiklik teklifimizde, göreviyle ilgili bir suç sebebiyle hakkında soruşturma veya kovuşturma, mahalli idare organlarının veya bu organın üyelerinin İçişleri Bakanı tarafından görevden uzaklaştırma uygulamasına son veriyoruz. Bu durumdaki geçici olarak görevden uzaklaştırmaya ilişkin tedbir kararlarının kamu yararı bulunması şartıyla İçişleri Bakanının talebi üzerine Danıştay tarafından bir ay süre ile verilebileceğini, bu kararın ayda bir Danıştay tarafından gözden geçirilmesini ve nihai olarak bu kararın 6 ayı geçmemesini öngörüyoruz” dedi.

Yükseköğretim Kurulunu (YÖK) kaldırmayı hedeflediklerini söyleyen Kaya, “Yerine yetkileri koordinasyon görevi ile sınırlandırılmış, üyelerinin ise demokratik meşruiyet esasına dayanılarak seçildiği üniversiteler arası bir kurul tesis etmek amacıyla Anayasanın 130 ve 131. maddelerinde değişiklik öngördük” ifadelerini kullandı.

Kaya, RTÜK hakkında da “Anayasanın 133. maddesindeki değişiklik teklifimiz ile bu kurulun çoğulculuk, özerklik ve tarafsızlık ilkelerine bağlı olarak çalışmasını temin etmeyi amaçladık” dedi.

Altılı masanın anayasa değişikliği önerisinin tamamını okumak için buraya tıklayın. (Evrensel)